21-03-2023 BALK – Samen met Sportvisserij Nederland, Sportvisserij Fryslân en Hogeschool Van Hall Larenstein zijn we een meerjarig onderzoek gestart naar de migratie van winde in het zuiden van Fryslân. Het moet antwoord geven op de vraag waar de windes gedurende het jaar verblijven en of ze de Lende en de Tsjonger optrekken om te paaien.
Voor dit nieuwe onderzoek zijn veertig volwassen windes van minimaal 35 cm nodig. Deze vissen worden de komende maanden door een beroepsvisser gevangen in en rond de Tsjûkemar. Sportvissers kunnen helpen de dieren te vinden. De windes worden door hiervoor opgeleide en gecertificeerde medewerkers van de samenwerkende partijen operatief voorzien van een zender. Deze zenders geven ruim drie jaar lang elke 90 seconden een signaal af, dat door een netwerk van strategisch geplaatste ontvangers kan worden gedetecteerd.
Naar Lende of Tsjonger?
De winde is een kenmerkende vissoort voor grote, open watersystemen en wordt ook geregeld in de Friese boezem (stelsel van meren, vaarten en sloten) aangetroffen. De voortplanting vindt plaats in stromende rivieren en beken. Voorafgaand aan de paai – afhankelijk van de watertemperatuur in de periode maart tot mei – vindt daarom veelal een lange migratie plaats naar de ‘bovenlopen’ van de grote boezemwateren. Het is nu niet duidelijk waar de ‘Tsjûkemar-windes’ gedurende het jaar verblijven en naartoe trekken in de paaiperiode. Migreren ze naar de beken de Lende en de Tsjonger of juist naar elders in de boezem?
Met dit nieuwe onderzoek moet een beeld ontstaan van deze seizoensmigratie. Daarom zijn in alle vier de in- en uitgangen van het Tjeukemeer én op de belangrijkste splitsingen van en naar de Linde en de Tjonger ontvangers in het water geplaatst. Door die tot en met 2026 twee keer per jaar uit te lezen, moet een beeld ontstaan van de migratie van de gezenderde windes.
Meld windevangsten
Om al op korte termijn de veertig voor dit onderzoek benodigde windes te vangen, is meer kennis nodig over de verspreiding van de winde in en rond de Tsjûkemar. Sportvissers die een winde vangen in de Tsjûkemar of aanliggende wateren zoals de Tsjonger, de Lende en de Helomavaort kunnen hun vangst – voorzien van een foto plus de locatie, datum en lengte van de vangst – melden via winde@visseninfriesland.nl.
VISsenscanner
Het uit elkaar houden van bepaalde witvissoorten is – zeker als het om kleinere exemplaren gaat – soms nog knap lastig. Zo kunnen kleine windes vrij gemakkelijk worden verward met kleine roofbleitjes. Bovendien komen er steeds meer kruisingen voor tussen windes en bijvoorbeeld roofblei. Om vissen op naam te brengen heeft Sportvisserij Nederland de VISsengids-app uitgebracht. Die herkent alle 75 in Nederland voorkomende zoetwatervissen.